Şehirli nüfusun artması, market zincirlerinin Türkiye çapında hızla mağazalaşması, kadınların iş yaşamında daha fazla yer alması, dışarıda yemek yeme kültürünün ve hızlı tüketimin yaygınlaşması gibi birçok etken ambalaj tüketimini artırıyor. Sağlıklı, güvenli ve hijyenik ürünleri evlerimize taşıyan ambalaj sektörü üretiminin yüzde 40’ını plastikler oluşturuyor. PAGEV, Türkiye’nin toplam ihracatının da yüzde 66’sını gerçekleştiren plastik ambalaj sektörünün 2019 yılını analiz ettiği, 2020 yılına yönelik projeksiyonlarını ortaya koyduğu sektör raporunu yayınladı. Rapora göre geçen yıl plastik ambalaj sektörünün üretimi önceki yıla kıyasla miktar bazında yüzde 2,1 artışla 3,74 milyon tona ulaşırken değer bazında üretim ise yüzde 5,8 düşüş ile 11,4 milyar dolara geriledi. 2019 yılında 2,7 milyar dolarlık plastik ambalaj ihracatı gerçekleştirilirken iç pazar talebindeki durgunluk ihracat ile dengelendi. PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, plastik üretiminde en büyük paya sahip olan ambalajın ne kadar önemli olduğunun Çin’de başlayıp dünyaya yayılan koronavirüs salgını ile daha iyi anlaşıldığını söyledi.
 
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV), verilerine göre plastik ambalaj malzemeleri sektöründe bin 450 civarında firma faaliyet gösterirken firmaların yüzde 61’i İstanbul’da yer alıyor. Sektörün yüzde 67’si flexible (esnek) plastik, yüzde 18’i tekstil plastik ve yüzde 15’i de sert plastik ambalaj üreticilerinden oluşuyor.
 
Plastik ambalaj malzemeleri üretimi 2019 yılında 2018 yılına kıyasla miktar bazında yüzde 2,1 artışla 3,74 milyon tona ulaştı. Aynı dönemde üretim değer bazında yüzde 5,8 düşüş ile 11,4 milyar dolara geriledi. Türkiye’de toplam ambalaj sektör üretimi içinde plastik ambalaj sektör üretimi yüzde 40 paya sahip.
 
Ambalaj ihracatını plastikler sırtlıyor…
 
Türkiye’nin ambalaj ihracatının yüzde 66’sını plastik ambalajlar oluşturuyor. Plastikleri yüzde 23 ile kâğıt ve karton, yüzde 8 ile metal ambalaj izliyor. Cam, ahşap, torba ve çuval ise ambalaj ihracatından yüzde 1’er pay alıyor.
 
Plastik ambalaj malzemeleri ihracatı, 2019 yılında 2018 yılına göre miktar bazında yüzde 6,9 ve değer bazında yüzde 1,3 arttı. Geride bıraktığımız yılda ihracat 1,1 milyon ton ve 2,7 milyar dolara yükseldi. Geçen yılki plastik ambalaj malzemeleri ihracatından miktar ve değer bazında en büyük payı 3920 GTİP no’lu esnek ambalajlar aldı. Esnek ambalajların plastik ambalaj ihracatının payı miktarda yüzde 42, değerde yüzde 41 olarak gerçekleşti. Plastik ambalaj malzemeleri ihracatının 2019 yılındaki toplam plastik ihracatından aldığı pay ise yüzde 55 oldu.
 
Türkiye 150’nin üzerinde ülkeye plastik ambalaj malzemeleri ihraç ediyor. 2019 yılında İngiltere, Almanya, Irak, İsrail ve ABD plastik ambalaj ihraç ettiğimiz ve toplam ihracattan yüzde 32 pay alan ilk 5 büyük pazarı oluşturdu.
 
Yerli üretimin artması ambalaj pazarını da büyütecek
 
Türkiye ambalaj sektörü, gerek yapısal gerekse teknolojik açıdan yerli imalat sanayinin gereksinimlerini karşılayabilecek yeterlilikte olmasına karşın ithal edilen ihtiyaç maddelerinin kendi ambalajları ile gelmesi ithalatı artırıyor. İthal edilen ürünlerde yerli üretimin artması ambalaj sektörü üretimine de olumlu yansıyacak bir gelişme olarak yorumlanıyor. Plastik ambalaj ithalatı, toplam ambalaj sanayi ithalatı içinden yüzde 55 seviyesinde pay alıyor.
 
Geçen yılki plastik ambalaj ithalatı, önceki yıl ile karşılaştırıldığında miktar bazında yüzde 2,2 artışla 430 bin tona yükselirken değer bazında ise yüzde 7,4 azalışla 1,55 milyar dolara geriledi. Plastik ambalaj ithalatında ilk 5 ülke; Almanya, Çin, İtalya, Güney Kore ve Fransa olarak sıralandı.
 
Plastik ambalajda Türkiye net ihracatçı
 
Rakamların da gösterdiği gibi Türkiye plastik ambalaj malzemeleri dış ticaretinde miktar ve değer bazında dış ticaret fazlası veren net ihracatçı bir ülke konumunda bulunuyor. 2019 yılında plastik ambalaj malzemeleri dış ticaret fazlası 655 bin ton ve 1,12 milyar dolar olarak gerçekleşti.
 
Geçen yıl kilogramı 3,6 dolardan plastik ambalaj ithal ederken buna karşılık kilogramı 2,5 dolardan ihraç ettik. Birim ihraç fiyatları birim ithal fiyatlarının yüzde 30 gerisinde kaldı. 2019 yılında plastik ambalaj malzemeleri ihracatında kg başına 1,21 dolar katma değer yaratılabildi.
 
2019’da iç pazar durgundu
 
Plastik ambalaj malzemeleri iç pazar tüketimi 2019’da 2018 yılına kıyasla miktar bazında yüzde 0,5 artışla 3,1 milyon ton olurken değer bazında yüzde 7,8 azalışla 10,23 milyar dolara düştü. Plastik sanayinin en yüksek büyüme oranlarının gerçekleştiği ambalajdaki gerilemede iç pazar talebindeki düşüş etkili oldu.
 
PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, Türkiye ambalaj sektörünün yüzde 40’ını oluşturan plastik ambalaj sektörüne yönelik yaptığı değerlendirmede, geçen yıl iç pazar tüketimindeki düşüşün ihracat ile dengelendiğine dikkat çekti. Esnek ambalaj ihracatının üretimi ve ihracatı sırtladığını belirten Eroğlu, 150’den fazla ülkeye ihracat yapan ve dünyanın en büyük 6. üreticisi olan Türkiye plastik sektörünün önündeki en büyük engelin bilimsellikten uzak yanlış bilgiler olduğunu vurguladı.
 
Sağlıklı gıda için ambalaj şart!
 
Yavuz Eroğlu, döngüsel ekonomide en sürdürülebilir ve çevre dostu çözümleri sunan plastiklere karşı yürütülen haksız karalama kampanyalarının sektöre zarar verdiğini söyledi: “Türkiye plastik üretiminde dünyada 6., Avrupa’da ise ikinci üretici konumunda. Dünyadaki rakiplerimize kıyasla genç bir sanayi olmamıza rağmen hızla büyüdük ve dünyada önemli bir yere ulaştık. Sektörümüz kimya sanayi ihracatının da çok büyük bir bölümünü gerçekleştiriyor. Direkt ve dolaylı ihracatımız 12 milyar dolar seviyesinde. 250 binden fazla insana istihdam yaratıyoruz. Plastiklere karşı yürütülen haksız karalama kampanyaları ve bilimsellikten uzak yanlış bilgiler plastik sanayine zarar veriyor. 2019 yılı rakamlarında bunu net olarak gördük. Bilinçsiz tüketim, geri dönüşüm ve Atık Yönetim Sistemlerinin yetersizliğinin faturasının plastik sektörüne kesilmeye çalışıldığını üzülerek izliyoruz. Şu an tüm dünya korkuyla koronavirüs salgınını izliyor. Bu salgın gıda hijyeni ve sağlık için tek kullanımlık plastikler dahil ambalajlara neden ihtiyacımız olduğunu hepimize hatırlattı. Virüsün yerel pazardan yayılması üzerinde önemle durmamız lazım. Açıkta, pazarda ambalajsız satılan gıdalar tüketici sağlığı için büyük risk barındırıyor. Ambalajlı ürünler güvenle tüketilebilir. Tek kullanımlık ürünler ise bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve hijyen açısından çok önemli bir gereklilik. Bu gibi salgın dönemlerinde ve kalabalık ortamlarda tek kullanımlık bardak, tabak, çatal gibi ürünler ve ambalajlı gıdalar tercih edilmeli.”
 
PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, Türkiye’nin toplam ambalaj ihracatının yüzde 66’sını oluşturan plastik ambalajda ihracat artışının 2020 yılında da sürmesini beklediklerini kaydederek 2020 yılına ilişkin beklentilerini ise şu şekilde sıraladı: “Makro ekonomide ve plastik sektöründe beklenen gelişmelere paralel olarak plastik ambalaj sektöründe 2020 yılında 2019 yılına kıyasla miktar bazında üretim ve iç pazar tüketiminin yüzde 5, ihracatın ise yüzde 6 artacağını tahmin ediyoruz. İthalattaki artışın yüzde 2 ile sınırlı kalması ve dış ticaret fazlasının da yüzde 8 artmasını bekliyoruz.”