Plastik hammadde fiyatlarında Ağustos ayından bugüne yüzde 137’lere varan astronomik zamlara karşı plastik sanayicilerinin çıkarlarına yönelik girişimlerini sürdüren Türk Plastik Sanayicileri, Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) gerçekleştirdiği Hammadde Fiyatlarında Astronomik Artış ve Çözüm Önerisi Toplantısı ile yaşanılan süreci ve çözüm önerilerini sektör temsilcileri ile paylaştı.
Üreticilerin en önemli gider kaleminin hammadde olduğunu, sektörde fiyat istikrarının kaybolduğunu ve yangın yeri yaşandığını belirterek toplantıya başlayan PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, bitmiş bir ürünün fiyatının yüzde 60-70’inin hammaddeden oluştuğunu, ancak bu maliyeti yıllık kontratlı, anlaşmalı satışlar yapan sanayiciler için ürün üzerine yansıtmasının mümkün görünmeyerek yüzde 60-70 oranlarında zararla satış yapılmasının istendiğine dikkat çekti.
Çin ve Türkiye’deki hammadde fiyatları arasındaki makasın git gide açıldığını da ifade eden Eroğlu, Türkiye’nin dünyada plastik ihracatında yarıştığı ülkenin Almanya değil, Çin olduğuna dikkat çekti.
“Yangını çıkaranlar OPEC ve petrokimya şirketleri”
Yangını çıkaranlarla, yangından mal kaçıranların aynı petrokimya şirketleri olduğunu belirten PAGEV Başkanı Eroğlu, OPEC’in (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) suç işlediğini ifade ederken; “ortada bir yangın var ama bu yangının bir sebebi olması lazım. Firmaların küresel bazlı bir araya gelerek tüketicilerin zararına olacak şekilde fiyat belirlemeleri suçtur. Bir avuç firmanın diğer tüm firmaları sömürmesinin engellenmesi gerekiyor. Bizim ana hammaddemiz petrol ve gaz. Petrol piyasalarının dünyada OPEC tarafından net bir şekilde belirlendiğini, kartel bir yapı olduğunu bilmeyen yoktur. OPEC bugün Viyana’da toplantı yapıp -petrolün fiyatını 18 dolardan 60 dolara çıkaracağız- diyor. A ülkesine -sen üretimini şu kadar kısacaksın-, B ülkesine sen de bu kadar kısacaksın diye talimat veriyor ve yapmazsan aramızdan atarız. Aramızda olmazsan da satış yapamazsın- diyor.” şeklinde konuşmasını sürdürdü.
Avrupa’daki Polymer Comply isimli sivil toplum örgütlenmesinin Avrupa Birliği’ne sunduğu, raporundaki çarpıcı noktalara dikkat çeken Eroğlu şunları dile getirdi; “Polymer Comply’ın Avrupa Birliği’ne sunduğu rapor petrokimya şirketlerinin tesadüfi sebeplermiş gibi ve birbirine yakın tarihlerde tesislerini kapatıp, hammadde arzını azaltıp, hammaddenin fiyatını kontrol ettiğini gösteriyor. Bu raporlarda görünen 2020 Eylül ayından itibaren bu kartel yapının çeşitli bahanelerle A ülkesinde polivinil klorür (PVC) tesisini kapattığı, B ülkesindeki polietilen (PE) tesisini kapattığı, C ülkesindeki polietilen (PE) tesisini kapattığını gösteriyor. Hepsinin de bahanesi var. Ne tesadüf ki hepsi aynı tarihlere denk geliyor. Hal böyle olunca tedarik zorlaşmış. O yüzden diyoruz ki bu yangını çıkaranlarla, bu yangından mal kaçıranlar aynı petrokimya şirketleridir.”
Eroğlu: “Sektör olarak yerli hammadde üretimi için 5 milyar dolar verdik, Petkim plastik hammadde yatırımı yerine rafineri yaptı”
Türkiye’nin petrokimya yatırımları için çaba sarf ettiğini ve sektörün de vergilerle bunun için kaynak oluşturduğunu söyleyen Eroğlu, Petkim’in özelleşmesinden bu yana geçen 14 senede bir kuruşluk hammadde yatırımı yapmadığına dikkat çekerek şu görüşlerini paylaştı: “Bizler yerli hammadde yatırımları yapılsın diye kaynak oluşturuyoruz. Sektörümüzün yüzde 85’lik hammaddede ithalat durumu var. Devlet yurt içinde üretim olsun diye gümrükte ekstra vergiler alıyor. İçerideki petrokimya şirketleri para kazansınlar, yatırım yapsınlar istiyor. Devletin burada kötü bir niyeti yok. Bundan 14 sene önce Petkim özelleştirildi. 13-14 senede sektörümüzün tahmini ödediği ithalattaki vergiler 5 milyar doları aşkın. Devlet, 5 milyar doları yeni petrokimya yatırımları yapılsın diye kaynak olarak verdi. Bir tek kuruşluk hammadde üretimi için yatırım yapıldı mı? -Rafineri yaptık diyorlar.- Bu kadar kaynağı birlikte aktarmışken bir tek kuruşluk yatırım yapılmadı.”
İvedi çözüm yolu “vergilerde” saklı
Firmaların kapanmadan bugün itibariyle çözüm yolu bulunması gerekliliğinin altını çizen Eroğlu, kamu ile de paylaşıldığı üzere derhal koruma ile ilgili vergilerin askıya alınması gerekliliğinin altını çizdi.