Sektörün öncü firmalarından Sarten Ambalaj San. Tic. A.Ş'nin Ceo'su Zeki Sarıbekir ile şirketin kuruluş ve büyüme süreci, hedefleri, yurt içi ve yurt dışı çalışmaları hakkında detaylı bir söyleşi gerçekleştirdik.

1972 yılında Çorlu’da ambalaj üretimine başlayan Sarten’in gelişim süreci hakkında biraz bilgi alabilir miyiz? Geçmişten günümüze hızla yükselen başarı grafiği hakkında neler söylersiniz? Büyüme stratejinizden bahseder misiniz?

Sarten sürekli büyüyen bir şirket. Bu yıl 42. Yılımızı kutluyoruz. Türkiye büyürken bizde büyüdük. Özellikle son 10 yılda ciromuzu 50 milyon dolardan 350 milyon dolarlara çıkardık. Yani 10 yılda 7 kat büyüdük. Aslında Sarten’in 40 yılını 10 yıllık dilimlere ayırabiliriz. Sarten bir aile şirketi. İlk 10 yıllık dilimde ailemiz ticaretle uğraşırken sanayiye geçişi gerçekleştirdi. İkinci 10 yılda ise Gebze fabrikamızı kurduk. Bu sayede farklı pazarlara ulaşma şansını elde ettik. O dönemde Türkiye kapalı bir ekonomiye sahipti. 3. 10 yılda ikinci jenerasyon olarak biz devreye girdik. O döneme kadar konjonktürel nedenlerden dolayı Sarten’de üretim daha ön plandaydı. Sarten’in 3. dilimi olarak adlandıracağım 1996 yılından sonra pazarlama ve müşteriye yakınlaşma konusundaki stratejilerimizi belirledik. Hızla fabrika sayımızı arttırdık. O dönemde Türkiye’de doğru dürüst yazılım yokken önemli bir BT yatırımına imza attık. Bu yatırımlar ve bakış açımızın değişmesiyle de 3. 10 yılımızı tamamladık ve kendimizi geliştirdik. Ailemizin genlerinde olan ticaret kültürünü sanayi ve pazarlama ile birleştirdik. Müşteriye esnaf olduk, müşterilerimizi kriz dönemlerinde dahi sürekli destekledik. Bu destekten dolayı krizin etkileri geçtikten sonra müşterilerimizin sadakati çok daha yüksek düzeyde devam etti.

Şirketimizin hayatının 4. 10 yılımızda yani 2003’ten sonra her yıl yaklaşık yüzde 20 civarında bir büyümeye imza attık. Türkiye’nin açıldığı çevre ülkeler ile ihracatın daha potansiyel hale geldiği ve bizim ihracatımızın da arttığı bir dönem oldu bu. 5. 10 yılımızda ise 100 milyon dolar ihracat yapan 350 milyon dolarlık bir şirketiz.

Vizyonumuzda 1 milyar dolarlık bir ambalaj şirketi olmak var. 2020’li yıllar için bunu hedefliyoruz.

Metal ambalajlardan plastik ambalajlara kadar farklı sektörlere yönelik çok çeşitli ürün gruplarınız mevcut, ürün gruplarınız hakkında biraz daha detaylı bilgiler verir misiniz? 

Metal ambalaj ve plastik ambalaj olarak iki temel ürün grubunda gıda, kozmetik ve endüstriyel sektörlere hizmet vermekteyiz. Metal ambalaj pörtföyümüzde; konserve, yemeklik yağ, madeni yağ, boya, kimyasal ürünlere yönelik silindirik ve köşeli ambalajlar, çeşitli çaplarda kavanoz kapakları ve aerosol kutu üretimleri yapılmaktadır. Plastik ambalajlarda ise 80ml’den 20lt’ye kadar değişik tip ve genişlikteki ağızları ile farklı yoğunluktaki ürünlerde kullanılan, yuvarlak veya köşeli üretilebilen PET şişe ve kavanozlar, tek katlı ve çok katlı (coex) teknoloji ile üretilen farklı boy ve hacimlerde plastik şişirme ambalajları, IML veya Ofset baskı teknolojisi ile üretilen enjeksiyon kase ve kova üretimleri yapılmaktadır.

2014 yılının ilk yarısını geride bırakırken hedefleriniz hakkında neler söylersiniz? Yeni bir proje, yatırım ya da ürün çalışması var mı? Biraz bilgi verir misiniz?

2014 yılına iyi başladık. İlk çeyrekte geçen yılın %10 üzerinde bir büyüme sağladık. Yatırım yapmamız gerekliliğinin bilincinde üç önemli yatırım planlıyoruz. Birincisi matbaa yatırımı. İkinci olarak; büyüyen cam piyasasının artan metal kapak ihtiyacına yönelik SARKAP kavanoz fabrikasının üretim kapasitesini arttıracağız. Bunlara ek olarak Avrupa Aerosol pazarında büyüyen iş hacmimize paralel olarak Aerosol kutu üretimini de arttırmayı planlıyoruz.

Tanıtım çalışmalarının Sarten için önemini dünya çapında katılımcı olduğu fuarlardan biliyoruz. Bu tip çalışmaların sizler için getirisini nasıl değerlendiriyorsunuz? Yakın zamanda katılmayı düşündüğünüz fuarlar var mı?

Katılımcısı olduğumuz gerek yurt içi gerek yurt dışı fuarlarda, mevcut birçok müşterimiz ile bir araya gelmekle birlikte aynı zamanda da birçok potansiyel müşterimize kendimizi tanıtma fırsatını elde ediyoruz. Bununla birlikte, fuarları, pazar ve piyasa oyuncularını takip ve analiz edebilme, haklarında bilgi edinebilme enstrümanı olarak görüyoruz. Bu sebeple sektörümüzü direkt ya da endirekt olarak ilgilendiren fuarlarda katılımcı olmaya çalışıyoruz.

2014 yılı içinde katılımcısı olduğumuz yurt içi ve yurt dışı fuarlardan bazıları;  Aerosol Forum-Fransa, Mafpex-Nijerya, Prodexpo-Rusya, Interpack- Almanya-Avrasya Ambalaj Fuarı-Türkiye, Paint Istanbul, Syskevasia-Yunanistan ve Gulf Food Manufacturing-Dubai yer almaktadır.

Teknolojinin gelişmesiyle giderek daha da önemli bir noktaya gelen AR-GE çalışmalarınız hakkında neler söylersiniz? ? Sarten teknolojiyi üretiminde nasıl kullanıyor?

Ürün tasarımı ve kalıp imalatını bünyemizde yaparak rekabet gücümüzü arttırmaktayız. AR-GE kültürümüz gereği üretim süreçlerimizde sürekli inovasyon anlayışını benimseyerek, TÜBİTAK’la birlikte çeşitli projeler yürütmekteyiz. Bu projelerdeki temel amaçlarımız, firmamız bünyesinde çağımızın gerektirdiği tam otomatik sistemleri kurarak enerji verimliliğinin sağlanmasına yöneliktir. Bu projelerle birlikte, yapmış olduğumuz makine ve beyin yatırımlarıyla teknolojik üstünlüğümüzde sürdürmekteyiz.

Tüketicinin gelişen ihtiyaçlarını belirleyerek, bu ihtiyaçlara uygun yeni ürün geliştirme hızımızla, nihai müşterilerimizin seçim yapma fırsatlarını genişletip sürekli güvenilir bir kalite ve performansımızla SARTEN markasına farkındalık yaratmaktayız.

Sarten olarak sektöre getirdiğiniz farklılıklar nelerdir? Sarten neden tercih edilmeli?

Sarten 42 yılı aşkın süredir hizmet verdiği ambalaj sektöründe sahip olduğu 2500 kişilik eğitilmiş iş gücü ve yüksek teknolojisi ile sektörde birçok yeniliğe imza atmıştır. “Ambalaj’ın Süpermarketi” sloganı ile müşterilerimize farklı sektörlerde geniş bir ürün yelpazesi sunmaktayız; sahip olduğumuz 15 fabrikamızda kendilerinin ihtiyaçlarına yönelik “en kaliteli”, “en verimli”, “en ucuz” ve “en hızlı” ambalaj üretimi yapan bir firmayız ve müşterilerimize her türlü güvenceyi vererek ve kendilerinin her koşulda yanında olmamız nedeni ile yüksek güven duyulan bir firma olduğumuz için tercih edilmekteyiz.

Yüksek müşteri memnuniyeti hedefi ile kurduğumuz “Müşteri’nin Sesi” platformu, gerek Türkiye’de gerekse Sarten’in ihracat yaptığı 80 ülkedeki müşterilerimizin seslerine kulak vermekteyiz.

Türkiye’de üretimi ve ihracatı hızla gelişen bir ambalaj sektörü var. Dünyadaki gelişmeler Türkiye’deki üretim sektörüne nasıl yansıyor Sizce dünya pazarı içerisinde Türkiye nasıl bir konumda bulunuyor?

Ambalaj sektörümüz 2008 yılında pozisyonunu korumuş, 2009 yılını ufak bir küçülme ile kapatarak 2010 yılında hızlı bir toparlanma içerisine girmiş ve üretim miktarını değer olarak %17–18 seviyelerinde arttırmaya başlamıştır. Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) verilerine göre, sektörün büyüklüğü 2012 yılında üretim miktarı olarak 6,35 milyon ton ve ciro olarak 14 milyar dolara ulaşmış ve bir önceki yıla göre değer olarak % 17 oranında büyüme göstermiştir. Sektörümüz Avrupa’da yaşanan talep azalması ve finansal kriz nedeni ile zora düşen Avrupalı rakiplerinden doğan boşluğu doldurmaktadır. Üretim Türkiye’deki şirketlere kaymakta Türk şirketleri kapasite artırmaktadır. Bu nedenle sektörümüzde yeni yatırımlar planlayan şirketler vardır. Türkiye ambalaj sektörü bu çıkışı ile birlikte Avrasya’nın bölgesel merkezi olma yolunda ilerlemektedir. Ambalajsız ihracat mümkün değildir. Bölgesel olarak bakıldığında ise AB pazarı, Ortadoğu ve Kuzey Afrika, Kafkaslar ve Balkanlar gibi çevre bölgeler güçlü olduğumuz pazarlardır. Türkiye Ambalaj Sektör büyüklüğünün 2013 sonunda 16 milyar doları bulacağını söyleyebiliriz. 2014 yılında da sektörümüzün aynı dinamik ve büyüme odaklı pozisyonu korumasını bekliyoruz.

Türkiye Ambalaj Sanayinin 2023’te 30 milyar $ hacme ve 10 Milyar $ mertebelerinde ihracata ulaşması ve 500 milyar $ ihracat hedefine ulaşmakta en önemli faktörlerden birisi olması hedeflenmektedir.

Peki, sektörel sosyal örgütlenmeler hakkında neler düşünüyorsunuz? Türkiye’deki sektörel örgütlenmeler hakkında neler söylersiniz?

Sektörel sosyal örgütlenmelerinin mesleki açıdan dayanışma ve geliştirmeyi sağlayan önemli bir yapılanma olduğu bilinci ile üretim konularımız ile ilgili sektörel derneklerde üyeliklerimiz ve yönetimlerinde aktif katılımlarımız bulunmaktadır. Bunlar arasında İDDMİB, ASD,  PAGEV, PAGDER, SEPA, MASD, SİAD gibi yerel derneklere üyeliğimizin yanında merkezi Brüksel’de bulunan,  Avrupa Metal Ambalaj Sanayicileri Derneği (EMPAC)’ında üyesiyiz ve Yönetim Kurulu’nda da yer aldığımız gibi Çevre, Gıda Güvenliği, Taşımacılık gibi komisyonlarda da temsil edilmekteyiz.

Türkiye’de ambalaj sektöründeki genel problemleri ve sunduğunuz çözüm önerilerini değerlendirecek olursak neler söylersiniz?
Metal ambalaj sektörü olarak deneyimli eleman tedarikinin kıstlı olması nedeni ile ihtiyacımızı kendi bünyemizde kurduğumuz Sarten Akademi de eğiterek yetiştirdiğimiz elemanlar ile karşılamaktayız.

Meslek Lisesi, Teknik Lise, Ön Lisans, Lisans ve Yüksek Lisans seviyelerinde genel ambalaj ve altında metal ve diğer Ambalaj malzemeleri ve üretim teknolojileri eğitimi veren okullar ve laboratuvarlar ve öğrencilere staj ve proje yürütme olanakları sunulması ile sektörün kalifiye eleman ihtiyacı giderilebilir.