Adil Ticaret (Fair Trade) Nedir?
9 yaşındaki kızımla birlikte Hollanda’da gittiğimiz pizzacının dondurma dolabında bulunan ‘Fair Trade’ logosunu kızımın görmesiyle, hikaye başladı.
‘Anne bak, Fair Trade logosu var’ dedi.

Dondurma dolabına baktığımda ‘Fair Trade’ logosunu gördüm. Gittiğimiz pizzacı Dünyaca ünlü bir marka idi. Özellikle ‘Fair Trade’ ürünlerini tercih etmesi dikkatimi çekti. Sonra kızıma;
‘Nedir bu Fair Trade? Sen nereden biliyorsun?’ diye sordum.
‘Anne çok basit. Bize okulda öğrettiler. Bütün Dünya’da adaletli ticaret olsun diye var’ diye ekledi.

‘Peki nasıl oluyor Adaletli Ticaret?’ diye sordum. Bazı kavramların hala Türkçesini bilmediği için önce afalladı. Sonra anladı.
‘Çocuklar okula gitsin. Babaları, anneleri evlerine yeterince para kazanıp gelsin, diye var. Bu logoyu koyduklarında da Dünya’nın başka ülkesindeki büyük markalar, Aaa! bu firma demek ki adaletli ticaret yapıyor, o zaman biz de ondan alalım diyorlar. Böylece sürekli ürünlerini satabiliyor firma’ dedi.
Dubai’de okuyan kızımın okulunda ‘Fair Trade’ öğretilmesi, geleceğe umutla bakmama sebep oldu. Bence şimdiki nesil, bizim neslimizden çok daha duyarlı ve gerçekte biz onlara bazı değerleri öğretirken onlar da bize önemli hayat dersi veriyorlar.
Adil Ticaret Logosunu diğer yaşadığımız ülke olan Hollanda’da birçok yerde görüyoruz. Zaten ilk logoyu kullanan da Hollanda olmuş.
.
Gör, Al, Değiştir: Adil Ticaret Logosu, Tüketici Seçimlerinde Dünyayı Dönüştürüyor.
Adil Ticaret logosu, tüketicilere bir seçenek sunar: Gözlerini aç, adil ticaret logosu olan ürünleri al ve dünyayı değiştir. Bu logoyu ürünlerin ambalajlarında veya etiketlerinde gördüğümüzde, o ürünün adil ticaret standartlarına uygun şekilde üretildiğini anlıyoruz. Bu, üretici toplulukların adil ücretler ve çalışma koşulları elde ettiği, çevresel sürdürülebilirliğin gözetildiği ve yerel ekonomilerin güçlendirildiği anlamına gelir.

Tüketiciler olarak, adil ticaret logosu ile yaptığımız seçimler, küresel ticaretin dönüşümünde büyük bir rol oynar. Bu logoyu gördüğümüzde, alışveriş sepetimizde sadece ürünler değil, aynı zamanda adalet ve insan odaklı ticaret değerleri de taşırız. Adil Ticaret logosuna sahip ürünleri satın alarak, dünya çapında adil ticaret hareketine katkıda bulunuruz ve üreticilerin yaşam koşullarını iyileştirmelerine destek oluruz.

Adil Ticaret logosu, tüketici seçimlerimizin gücünü yansıtır.
Tüketiciler olarak gücümüzün genelde farkında değiliz.
‘Ben tek başıma ne yapabilirim ki?’ diye kendi kendimize sorar, sonra da dost meclislerinde, pahalılıktan, kaliteden, yapılan yanlışlardan hararetli bir şekilde konuşuruz. Sonuç ise ‘Sıfıra sıfır, elde var sıfır!’
Tüketici olarak, neyi, nasıl satın aldığımızın ayırdığına vardığımızda, neler yapabildiğimizi görebileceğiz.

Adil Ticaret Logosu İhracatçılara da Kazandırıyor"
Kızımın çok basit bir şekilde özetlediği ‘Firmalar ürünlerini sürekli satıyor.’ İfadesi ihracatçılar için çok anlamlı. Ancak ‘Adil Ticaret’ faydaları sadece bununla sınırlı değil.
İhracatçılar ‘Adil Ticaret’ logosu ile katma değerli ihracatın kapılarını aralarlar.
•             Pazar Farkındalığı ve Tercih: Adil ticaret logosuna sahip ürünler, küresel pazarda farkındalık yaratır ve tüketicilerin ilgisini çeker. Bu sayede, ihracatçılar ürünlerini diğer rekabetçi seçeneklerin önüne geçirme şansı elde eder.
•             Güven ve İtibar: Adil ticaret logosu, ürünlerin adil üretim süreçlerine ve sürdürülebilirlik ilkelerine uygun olduğunu gösterir. Bu, ihracatçıların müşterileri üzerinde güvenilirlik ve itibar kazanmalarını sağlar.
•             Hedef Pazarlarda Avantaj: Birçok tüketici, sosyal sorumluluk bilinciyle ürün tercihleri yapar. Adil ticaret logosuna sahip ürünler, bu tüketicilerin ilgisini çekerek hedef pazarlarda avantaj elde etme potansiyeli sunar.
•             Sürdürülebilir İşbirlikleri: Adil ticaret logosuna sahip ihracatçılar, adil ticaret prensiplerine bağlı çalışan tedarikçiler ve üreticilerle işbirliği yapma fırsatına sahiptir. Bu işbirlikleri, uzun vadeli sürdürülebilir ilişkilerin oluşmasını sağlar ve üreticilere istikrarlı bir gelir kaynağı sunar.

Bir örnek olayla konuyu daha anlaşılır kılmak istiyorum.
Hollandalı marka Tony's Chocolonely, çikolata çubuklarını Adil Ticaret prensiplerine tam uyum içinde üretir ve sömürüye dayalı uygulamaları kesinlikle reddeder. Hollandalı araştırmacı gazeteciler tarafından kurulan şirketin yüksek standartları sadece üretim yöntemleri açısından değil, ürünlerinin ambalajlanması konusunda da Adil Ticaret prensiplerine uygun olarak üretim yapmaktır.  Temel bir malzeme olarak folyo kullanmaktan kaçınılmalıdır…

Yeni dik durabilen poşetler
Bu sebeple, çikolatalarını karton kutularda paketlemeye başladılar, ancak talebin artmasıyla birlikte havaalanı mağazalarında ve süpermarketlerde dik durabilen poşetlerle de paketlemek zorunda kaldılar. Kağıt üzerine benzer bir yüksek kalitede baskı yapılabilen bir malzeme bulmak zorunda kaldılar ve bunun yanı sıra 20 "Tiny Tony's" çikolatasını taşıyacak kadar güçlü bir malzeme olması gerekiyordu. Isı mühürleme gibi fonksiyonel özellikler de sağlanmalıydı.
Doğru kağıt tabanlı malzemenin arayışında, poşetlerin üretimi için Sappi'yi partner olarak seçti. Sappi, süreci yakından takip ettiği sekiz aylık bir süre boyunca yardımcı oldu.

Nihayet, Sappi Guard Nature MS gramajı 80 g/m² olan uygun altlık olarak belirlendi. Sappi'nin ısı mühürlenebilir Guard Nature MS kağıdı, gıda endüstrisinin ihtiyaçlarına özel olarak tasarlanmıştır. Çok katmanlı bariyer filmlere sürdürülebilir bir alternatif olarak, gıdayı güvende tutan entegre bir mineral yağ bariyeri sunar. Ambalaj malzemesi kağıt atık akışında geri dönüştürülebilir. Bu sayede ambalaj sektöründe de Adil Ticaret uygulaması devam ederek, fark yarattı.

Son olarak Adil Ticaret sertifikası olan üreticilere yönelik teşvikler olduğunu da hatırlatmak isterim.
Bakış açısını değiştirerek, ürünlerinde katma değer yaratan üreticiler, istikrarlı ve karlı ihracat yapar. Sadece daha ucuz olmaya odaklanmak yerine, marjinal fayda sağlayan üreticiler gelecekte de varlıklarını korurlar.
Adil ticarete katkı olmak dileğiyle, yorum ve sorularınızı beklerim.
Elif Pekçetin